De aankondiging van de Facebook munt Libra bracht deze week beleidsmakers en toezichthouders in rep en roer. Logisch, want met de schaal van Facebook en zijn vrienden als Vodafone, Visa, Mastercard, Spotify, Booking, eBay en Uber is werelddominantie nooit ver weg. Toch had het wel zo vertrouwenwekkend geweest als de hoeders van ons geldsysteem minder verrast zouden hebben gereageerd. Want Libra is ‘de munt die je wist dat zou komen’, of ‘had moeten weten’. Eerdere nieuwe digitale munten als de Bitcoin waren nog dermate exotisch dat ze nog wel genegeerd konden worden door de toezichthouder. Ondertussen is echter weinig tot niets gedaan met het feit dat geld, zeker dat van de centrale bank, achterbleef in een verder snel digitaliserende wereld. Digitale cash, ook wel central bank digital currency (CBDC) genoemd, is sinds enige jaren een voorzichtig studieobject van centrale banken en internationale onderzoeksorganisaties. Eerdere pleidooien van SFL (2018) en WRR (2019) om het publieke belang van betalen ook publiek te verankeren, bijvoorbeeld via digitale cash, ontmoetten tot dusver weinig weerklank bij het Nederlandse ministerie van Financiën of bij De Nederlandsche bank.
Rens van Tilburg
MET TROTS PRESENTEREN WIJ: HET CIRCULAIRE SERVICE PLATFORM
EEN TECHNISCH-ADMINISTRATIEVE INFRASTRUCTUUR OM WAARDECREATIE IN CIRCULAIRE NETWERKEN TE BEHEREN EN VERDELEN
Deze Community of Practice (CoP) – een multidisciplinaire open leerruimte – was anders dan alle andere projecten die ik tot dusver heb gedaan. Deze keer onderzochten we geen circulair probleem, maar gingen we op zoek naar een oplossing: een platform voor circulaire bedrijfsnetwerken met als doel om de circulaire economie te stimuleren. Dit klinkt misschien makkelijk, maar dat was het niet!
Elisa Achterberg
Stabiliteit door Revolutie
Deze column verscheen eerder in het ESB.
Centrale bankiers zijn doorgaans geen revolutionairen. Zij zijn er juist voor de stabiliteit, die van de prijzen en van het financiële systeem. Toch zullen centrale bankiers de komende jaren niet aan een revolutie ontkomen.
De voortrazende digitalisering van ons bestaan marginaliseert namelijk de positie die centrale bankiers van oudsher
innemen in de geldvoorziening. Het door de centrale banken gecreëerde munt- en papiergeld speelt immers een
steeds kleinere rol in het betalingsverkeer. Er dreigt een toekomst met enkel nog ‘privaat’ geld, met de deposito’s bij commerciële banken als ING en Rabo, en met al het moois dat de nieuwe fintechpartijen daarnaast zetten – van Bitcoin tot Circuit.
Rens van Tilburg
Gedetailleerde regelgeving rond bancair toezicht is schijnzekerheid
Door Harald Benink en Arnoud Boot. Eerder verschenen in het Financieel Dagblad
De rondetafel gisteren in de Tweede Kamer kwam geen dag te vroeg. De reflex van politiek en toezichthouders is het bankwezen dicht te reguleren. Er is veel misgegaan en met zoveel maatschappelijke schade, dat het moeilijk is hier geen begrip voor te hebben. Toch is dit onhoudbaar. Digitale ontwikkelingen zorgen voor een speelveld dat zwaar in beweging is. Pogingen tot ‘dichtreguleren’ bieden slechts schijnzekerheid.
Arnoud Boot
Beschermingsconstructie Volksbank nodig
Door Harald Benink en Arnoud Boot. Eerder verschenen in de Volkskrant
De Volksbank is nog niet klaar voor de beurs. Deze sobere conclusie van de stichting NFLI die namens de overheid (lees: het Ministerie van Financiën) de aandelen van de Volksbank in handen heeft, verhult dat die beursgang spoedig toch echt gaat gebeuren. Is de Tweede Kamer aangesloten op de discussie of heeft het Ministerie van Financiën als huidig aandeelhouder vrij spel?
Arnoud Boot
De duurzame belofte van fintech
Fintech en duurzaamheid zijn de twee grote verandermotoren van de financiële sector. Geen financiële instelling die er niet mee bezig is. Geen startup die er niet zijn bestaansrecht aan ontleent. Wat daarbij echter opvalt: de combinatie is zeldzaam. Fintech is doorgaans vooral een manier om de bestaande financiële praktijk efficiënter en sneller in te richten. Maar wat kan fintech betekenen om de financiële sector juist meer groene en sociale waarde te laten creëren?
In 2016 bracht het VN-milieuprogramma (UNEP) een rapport uit, genaamd Fintech and Sustainable Development. In het rapport worden duurzame ontwikkeling en nieuwe (financiële) technologie gepresenteerd als de twee ‘stammen’ van DNA. Ze hebben dezelfde ‘basispotentie als drijvers van verandering en impact’ en zijn geschikt om ‘nieuwe, duurzame business modellen te creëren’.