Het huidige financieel- en geldstelsel kent nog altijd “fundamentele problemen”. Dat stellen zestien leden van het Sustainable Finance Lab (SFL), merendeels hoogleraren van acht verschillende kennisinstellingen. Zij hebben daarover vandaag een brief verstuurd aan de Tweede Kamer. De Tweede Kamer bespreekt binnenkort met de minister van Financiën de aanbevelingen die de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) eerder dit jaar deed in haar rapport ‘Geld en schuld’. De kabinetsreactie op het WRR-rapport biedt geen oplossingen. Daarom is  volgens SFL de Tweede Kamer nu aan zet.

Het geld- en financieel stelsel kampt nog steeds met problemen die tijdens de crisis van 2008 aan het licht kwamen: gebrek aan diversiteit en overmatige kredietverlening. Bovendien zullen tot voor kort onbekende fenomenen, als negatieve rentes en de opkomst van digitale munten (de Libra van Facebook), het stelsel de komende jaren onherkenbaar veranderen. “Nederland dient hier actief op in te spelen”, aldus de SFL-leden. De kabinetsreactie biedt volgens hen “geen afdoende oplossing voor de geconstateerde problemen”.

“De kabinetsreactie is teleurstellend, een gevoel van urgentie lijkt afwezig” aldus professor Dirk Bezemer van de Rijksuniversiteit Groningen, één van de ondertekenaars: “Nederland heeft een veel te groot financieel systeem. Kijk bijvoorbeeld naar de hoeveelheid huishoudschuld, die is hier twee keer zo hoog als gemiddeld in de eurozone. De totale private schuld in Nederland is sinds de schuldencrisis van 2008 toegenomen, van 235% BBP in 2008 naar 274% BBP nu. Dat schaadt de economie.” Het is daarom nu aan de Kamer om het grote publieke belang van een goed functionerend financieel– en geldstelsel te borgen.

De SFL-leden stellen in lijn met de eerdere WRR-aanbevelingen de volgende concrete stappen voor:

• Overmatige kredietverlening dient ingedamd te worden, het omlaagpbrengen van hoge schuldniveaus moet bovenaan de beleidsagenda komen. 
• DNB kan een experiment starten waarbij 10 duizend Nederlanders een rekening krijgen bij de centrale bank (zogenaamd central bank digital currency).
• Tegelijkertijd zou een commissie de voor- en nadelen van de verschillende vormen waarin het betalingsverkeer veilig kan worden gesteld op een rij zou moeten zetten en uitwerken.
• Leg internationaal een concreet voorstel voor hogere buffers bij banken op tafel.
• Geef een maatschappelijke adviesraad bij banken een wettelijke status.
• Kies niet voor een beursgang van de Volksbank waarbij de zeggenschap over de bank volledig bij aandeelhouders komt te liggen.

Het SFL organiseert op 20 november een publieksbijeenkomst hierover met o.a. Dirk Bezemer, Karen Maas, Clemens Kool en Casper de Vries (WRR). De bijeenkomst vindt plaats in het Academiegebouw in Utrecht en vangt aan om 20.00. U kunt zich aanmelden voor de bijeenkomst via deze link.

De brief is ondertekend door de volgende SFL-leden:

Prof. dr. Harald Benink, Tilburg University

Prof. dr. ir. Dirk Bezemer, Rijksuniversiteit Groningen

Dhr. Peter Blom, voorzitter Sustainable Finance Lab

Prof. ir. Klaas van Egmond, Universiteit Utrecht

Prof. dr. Ewald Engelen, Universiteit van Amsterdam

Lector drs. Marleen Janssen Groesbeek, Avans Hogeschool

Prof. dr. Arjo Klamer, Erasmus Universiteit Rotterdam

Prof. dr. Clemens Kool, Maastricht University

Prof. dr. Karen Maas, Erasmus Universiteit Rotterdam/ Open Universiteit

Dr. Mark Sanders, Universiteit Utrecht

Prof. dr. Hans Schenk, Universiteit Utrecht

Prof. dr. Dirk Schoenmaker, Erasmus Universiteit Rotterdam

Prof. dr. Irene van Staveren, Erasmus Universiteit Rotterdam

Drs. Rens van Tilburg, Universiteit Utrecht

Prof. dr. Bert de Vries, Universiteit Utrecht

Prof. dr. Herman Wijffels, Universiteit Utrecht