Binnen 24 uur hebben ruim 60 Nederlandse economen een manifest opgesteld waarin ze de Nederlandse regering dringend oproepen een Europese aanpak van de coronacrisis onomwonden te ondersteunen.  

Hoogleraren Arnoud Boot, Dirk Schoenmaker, Sweder van Wijnbergen, Barbara Baarsma, Bas Jacobs, Harald Benink en meer dan 60 andere Nederlandse economen vinden de huidige terughoudende Nederlandse opstelling niet te verantwoorden.

“Er is nauwelijks een duidelijker gemeenschappelijke uitdaging te bedenken dan de huidige corona pandemie. De strijd tegen een gemeenschappelijke vijand, het virus, mag de  eurozone niet in een crisis storten. Nederland ontkomt er niet aan ruimhartiger te zijn, en dit uit te dragen.”  

“Als misschien wel de meest open economie in de eurozone is het nu zaak om ons aan te sluiten bij een Europese aanpak” aldus het manifest.  “Het is ons eigen belang dat landen als Italië, maar ook Spanje en Portugal, de crisis effectief te lijf kunnen.”

Er zijn aldus de economen twee redenen waarom verdere vertraging vanuit Nederland nu contraproductief is. De eerste is dat de Europese Centrale Bank (ECB) in dat geval weer op eigen houtje zal gaan acteren. Dat betekent dat democratische legitimatie en sturing ontbreekt, en de regeringsleiders en parlementen weer hebben gefaald en aan de zijlijn staan. De tweede reden is dat Nederland zijn effectiviteit in Europa moet bewaken. De gemeenschappelijke dreiging van het virus vraagt nu inschikkelijkheid en hulp. “Landen moeten uiteraard hervormen en hun huishoudboekje op orde krijgen. Om dit te bewerkstelligen zullen we in de toekomst zeker van ons moeten laten horen. Maar nu is niet het moment voor die discussie. We kunnen en moeten nu vanuit onze relatief comfortabele positie solidariteit uitstralen.” 

De economen bevelen geen permanente mechanismes aan waarbij alle eurostaten voor elkaar garant staan. Maar wel een gezamenlijke financiering voor de aanpak van de huidige crisis. Voor de hand liggend is de activering van het bestaande noodfonds ESM door, bijvoorbeeld, het aanbieden van kredietlijnen aan lidstaten. Deze moeten specifiek gericht zijn op de crisis, en staan dus los van hervormingsprogramma’s, en de conditionaliteiten daarin. Het ESM heeft een leencapaciteit van €410 miljard, dat kan worden verhoogd.

De volledige tekst van het manifest inclusief de namenlijst van ondertekenaars is te vinden op de Volkskrant en ESB