Het Sustainable Finance Lab onderzocht in samenwerking met de Frankfurt School of Finance hoe klimaatbestendig de financiële regulering in Nederland is. Met behulp van de door de Frankfurt School ontwikkelde ‘Finance fit for Paris’ (3fP)-benchmark legden wij de Nederlandse regulering langs de klimaatmeetlat. Duitsland, Frankrijk, de Europese Unie en nu ook Nederland zijn gescoord volgens deze methodologie. Hierbij bleek dat Nederlandse financiële sector een geheel eigen manier heeft om klimaatverandering te lijf te gaan. De lancering van de Nederlandse resultaten vond op 23 mei in de Agnietenkapel in Amsterdam plaats.

3fP-klimaatbenchmark

De ‘Finance fit for Paris’-tracker, in het kort 3fP-tracker, maakt het mogelijk om de staat van de financiële regulering in verschillende landen met elkaar te vergelijken. Het doel is om inzichtelijk te maken hoe ‘groen’ de financiële regulering in een land is, zodat landen van elkaar kunnen leren. De methodologie scoort 44 individuele indicatoren die bij elkaar de totaalscore van het land bepalen. Met deze meetlat kan beleid van landen eenvoudig met elkaar vergeleken worden. Op dit moment zijn scores beschikbaar voor Nederland, Frankrijk, Duitsland en de EU (via www.3fp-tracker.com/results/).

De aanpak van de landen verschilt sterk van elkaar. In Frankrijk, bijvoorbeeld, moeten financiële instellingen en de bedrijven waarin zij investeren volgens ‘Artikel 173’ verplicht inzicht geven in duurzaamheidsacties. In Nederland gelden weinig harde verplichtingen, maar oefent de toezichthouder zachte dwang uit en wordt (met resultaat) ingezet op zelfregulering. Europa ziet zichzelf als aanjager van groene financiering met haar ‘Action Plan for Sustainable Finance’ terwijl Duitsland pas aan het begin staat van het verankeren van duurzaamheidsrisico’s in de financiële sector.

Stoptrein of TGV

Frank Elderson (DNB) benadrukte in zijn speech nog maar eens dat er weinig tijd is: “We moeten rennen om de trein naar Parijs nog te halen.”

Maar is dit de stoptrein of de TGV? Om vaart te maken biedt het typisch Nederlandse samenspel tussen politiek, toezichthouder en financiële instellingen mogelijkheden. Volgens Wouter Soetaert (Ministerie van Financiën) is regulering op zichzelf te traag om de Parijs-doelen te halen. Het proces van wetgeving neemt jaren in beslag zodat een wet vaak al verouderd is wanneer ze in werking treedt.

De financiële sector moet daarom zelf actie ondernemen. Op initiatief van het Ministerie voor Buitenlandse Zaken stellen verschillende sectoren eigen convenanten op voor Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (IMVO). Femke de Vries ziet als voorzitster toe op de uitvoering van de IMVO-convenanten voor pensioenfondsen en verzekeraars en prijst de snelheid en flexibiliteit die dergelijke convenanten met zich meebrengen. De convenanten stellen de norm en zorgen voor snelle verspreiding van kennis en manieren van werken. Ze moeten echter niet als vervanging voor harde wetgeving worden gezien maar zijn hier complementair aan.

(Un)sustainable Finance

Waar harde wetgeving nog wel ontbreekt is op het gebied van wat Kees Vendrik (Triodos) unsustainable finance noemt. Hij doelt hiermee op het financieren van de vervuilers op deze planeet, ook wel de ‘bruine’ economie.

In het kader van het eerder genoemde actie plan van de EU is een High Level Expert Group bezig met het ontwikkelen van een definitie van groene financiering. Echter, het opschrijven van regels van wat groen is beperkt de bewegingsvrijheid voor de instellingen die het probleem op willen lossen. Volgens Vendrik merken de vervuilende bedrijven die het probleem vormen hier weinig tot niets van. Het voorbijgaan aan het definiëren van bruine financiering maakt het instrument een stuk minder effectief. De stapel green bonds en impact investments groeit, maar de bruine economie gaat door op de ingeslagen weg.

CO2-taks

Elderson ziet een oplossing in de CO2-taks. Het instellen van een belasting op koolstof maakt bedrijven en projecten die groen zijn automatisch aantrekkelijker om in te investeren en vice versa voor bruine bedrijven. Een groene financiële sector kan bovendien niet bestaan in een bruine wereld.

Hiermee zijn we terug bij het einddoel van de 3fP-tracker, namelijk een groene financiële sector. De financiële sector krijgt het niet voor elkaar om in haar eentje de Parijs-doelen te behalen, maar schept wel de randvoorwaarden voor bedrijven in de reële economie. Een groene financiële sector versnelt de omslag naar een koolstofarme economie door het aanjagen van innovatie en groene investeringen.

Halfjaarlijkse update

De 3fP-tracker blijft haar bijdrage aan een groene financiële sector leveren door de scores elk halfjaar te updaten. Hiermee laten we de voortgang in de verschillende landen inzichtelijk en dragen we bij aan een snelle verspreiding van goede ideeën. De methodologie wordt verder versterkt met de waardevolle feedback  die we tijdens de bijeenkomst hebben ontvangen. Blijf op de hoogte van de updates via de reguliere SFL-kanalen (nieuwsbrief, Twitter, Facebook en YouTube).

Bekijk de highlights van de bijeenkomst terug op ons YouTube-kanaal.

Bekijk de Nederlandse resultaten in onze kennisbank.

Vind meer informatie over de methodologie en de scores van verschillende landen op www.3fp-tracker.com.