Vandaag lanceren Sustainable Finance Lab en Circle Economy een policy paper met een overzicht van overheidsinstrumenten die de financiering van circulaire innovaties kan stimuleren.

De overgang naar een circulaire economie is een urgente maatschappelijke opgave. De Nederlandse overheid heeft zichzelf hiervoor ambitieuze doelen gesteld: een volledig circulaire economie in 2050 en een halvering van het gebruik van nieuwe grondstoffen in 2030.

Er zijn echter verschillende knelpunten die deze transitie afremmen en maken dat er minder financiering voor circulaire innovaties beschikbaar komt dan vanuit maatschappelijk oogpunt wenselijk is. In dit gemeenschappelijke policy paper geven het Sustainable Finance Lab en Circle Economy inzicht in de rol die de overheid kan spelen om deze barrières weg te nemen.

Hoogleraar Arnoud Boot (UvA, voorzitter van Sustainable Finance Lab): “Er is niet één zilveren kogel. In de praktijk zal de overheid meerdere interventies moeten overwegen, waarbij zij telkens haar eigen tekortkomingen moet onderkennen en oog hebben voor de internationale ontwikkelingen. Wij identificeren de vragen die beantwoordt moeten worden om tot concrete beleidsaanbevelingen te komen.”

De belangrijkste beleidsmaatregelen op een rij:

Beprijzen van externaliteiten
Vanuit economisch oogpunt heeft het beprijzen van externaliteiten de voorkeur; het beprijzen van de nu ongeprijsde kosten die de winning en verwerking van grondstoffen, en afval veroorzaken.

Positieve externaliteiten belonen, inkoopmacht of wet- en regelgeving
Een andere mogelijkheid is om activiteiten met positieve externaliteiten te subsidiëren of daarin te investeren. De overheid kan ook haar inkoopmacht meer gebruiken, standaarden stellen en via wet- en regelgeving richting geven aan marktpartijen en zo de onzekerheid voor financiers verlagen.

De financiële sector als onmisbaar onderdeel van het innovatiesysteem
Tot slot is het belangrijk de financiële sector te erkennen als een onmisbaar onderdeel van het innovatiesysteem. Hier is verdere kennisontwikkeling nodig over het kunnen beoordelen van kansen en risico’s van circulaire bedrijfsmodellen en waardeketens, en de risico’s van traditionele bedrijfsmodellen in een wereld waar sturen op duurzaamheid en hergebruik van grondstoffen steeds belangrijker worden. Daarnaast moet de financiële sector zelf meer op de lange termijn worden gericht; korte-termijn prikkels in wet- en regelgeving moeten worden tegengegaan.

Harald Friedl (CEO Circle Economy): “Beleidsinterventies zijn onmisbaar om de circulaire transitie te versnellen. Deze transitie is essentieel om tot een duurzaam gebruik van materialen te komen, maar ook om aan de Parijse klimaat-doelstellingen te voldoen. Om deze transitie te kunnen financieren hebben we beleid nodig die niet de lineaire (wegwerp) economie, maar de (regeneratieve) circulaire economie bevoordeelt.”

Lees het volledige rapport hier.